Van Wild-West saloon naar ete op syn Auks: Graauwe Paard 30 jaar
via: bildt.nu
Op 8 januari 1993 neemt Auke Kooistra zijn intrek in Café Het Graauwe Paard op Ouwe-Syl. 30 jaar later is het café vanzelfsprekend een begrip op Ouwe-Syl, én weten gasten van ver buiten de gemeentegrenzen steeds vaker en massaler de weg naar Auke & Nynke te vinden.
Het geheim, zo blijkt achteraf, is het moment dat het echtpaar in 2005 besluit het roer drastisch om te gooien. Het recept van het succes: “De dorpskroeg wordt eetcafé, stille kracht Nynke het nieuwe gezicht achter de bar.”
BERTUS DIJKSTRA
Once upon a time at the Old-Syl ranch
Ergens eind tachtiger jaren richt Auke, samen met Klaas Feenstra, Piet Visser en Douwina Rodenhuis ‘Stichting Feest’ op, het idee dat enkele jaren daarvoor op Auke’s verjaardagsfeestje wordt geboren.
Eind 1989 vindt als gevolg daarvan Auke’s Rock & Roll Party plaats, het is de warming-up van de memorabele Wild-West feesten.
Van heinde en ver komen tussen de duizenden bezoekers, meer dan een decennium lang naar de grootste Bildtse ranch.
Uitgedost als cowboy, cowgirl, indiaan of sheriff, in passende outfit beleven ze het Wilde Westen at Old-Syl.
Elf jaar lang is het geoorloofd om vanonder een cowboyhoed met klapperpistool te schieten, wordt een rodeostier beklommen, én wordt die ene avond van het jaar de Bildtse rust verstoord door wapengekletter en westernmuziek.
Weg naar nieuwe levenswijze
De roemruchte feesten van toen zijn voor Auke de kennismaking met de horeca, al is dat niet waar hij direct in terechtkomt.
Nadat de Sylster kwajongen zijn opleiding als leerling automonteur heeft afgerond, moet hij van hait Remkus zo snel mogelijk aan de slag. Deze laat Johannes Post weten: “Die jonge mot niet op ‘e dyk omlope.” Daags na het examen stapt Auke ‘s morgens 04.30 uur bij Post in de auto om bij Brada Leeuwarden het mes in het vlees te zetten. Wanneer de messen na verloop van tijd bot worden, werkt Auke een jaar of vier bij boer Smits aan de Oudebildtdijk.
Via Miedema modebrillen en de koerierswagen van Frans Verhagen start hij bij Café Mukkes, Auke’s nieuwe way of life.
Do moast myn kroeg keapje
Café Het Graauwe Paard komt in beeld wanneer kroegbaas Klaas (Klok) Feenstra de jonge Kooistra overrompelt met de niets verhullende mededeling: “Ik wol de kroeg ferkeapje en do moast ‘m keapje”. Auke: “Ik werkte doe in ‘e horeka, had al wat ônderfining opdeen met ‘e Wild-West feesten en docht, ja wêrom ok niet. Ik doen dut en sien dan wel wat ‘t wort. Dat is útlopen tot ’n heel hut.”
De eerste jaren staat Auke in z’n uppie achter de bar, om daar zijn hoofdzakelijk Sylster klanten te bedienen. Al hoe gepassioneerd Auke met zijn werk bezig is, in 2005 trekt hij de sombere conclusie dat doorgaan op de ingeslagen weg niet langer gaat: “Wij konnen ’t an ’e bar niet meer echt ferdiene, werdeur’t wij noodgedwongen op ‘n punt stonnen fan ‘wat doen wy’? De tiden feranderden, wy mosten ’n keus make. Ik most d’r sels ’n baantsy bij nimme om ‘e kop boven water te houwen.” Nynke (tot toen kraamverzorgster) en Auke steken de koppen bij elkaar. Auke’s hart ligt bij de zaak en hij wil graag door met z’n levenswerk. Nynke vindt het schoonmaakwerk en de boekhouding op orde houden prima. Voor werk achter de bar was Nynke, zo vond ze zelf destijds, niet in de wieg gelegd.
Stille kracht houvast voor chaoot
Toen Auke het hoge woord: “Dou most ok achter de bar staan” aan Nynke meedeelde, moest ze even slikken: “Ik tocht freselyk, ik hie der neat mei.” Tegelijkertijd voelde Nynke de urgentie om haar man te steunen. Het roer ging om! Terugkijkend is het voor Auke klip en klaar, hij wijst naar zijn vrouw en de moeder van Else, Remco en Sipke: “Sij waar myn rêding. Nynke organiseert alles om my hine, se regelt ‘t perseneel en registreert de boekings. Ik bin ‘n gaoat. Ik kin wel acht dingen toegelyk, maar wil niet tefeul dingen toegelyk wete. D’r kin mar soafeul in die pan (wijzend naar zijn voorhoofd), en meer wil ik d’r niet in hewwe. Nynke is de stille kracht fan ôns bedriif.” “It is de perfekte kombinaasje”, vult de 51-jarige Nynke aan, die sinds de metamorfose naar eetcafé een geheel andere kijk op het horecawerk heeft: “Ik fyn it fantastysk.”
Bijzondere momenten
In 30 jaar zijn veel spraakmakende momenten de revue gepasseerd, enkele daarvan worden eruit gelicht.
Zo was het tienjarig bestaan een moment dat Auke nog helder voor de geest staat: “De jonges fan buurtje.nl (vriendengroep van de Krelis Annesstraat) hadden in ‘e nachtlike uren hier de hele tint fersierd en overal in ‘e omgeving stonnen borden met anwizings naar ‘Aukebildtsyl’. Met de sloep op ‘e karre deur ‘t dorp, dat waar heel besonder”, glundert Auke.
Het moment dat Café Het Graauwe Paard de Bildtse ondernemersprijs in de wacht sleepte, was ook gedenkwaardig. Het voelde als een bevestiging en waardering dat het horecapaar de juiste koers voer.
De sympathieke horecaondernemer stond letterlijk in the picture, toen hij de volgsloep van Maarten van der Weijden tijdens zijn Elfsteden-zwemtocht (2018) als schipper meemaakte. De Maarten van der Weijden foundation zocht een volgboot en benaderde Wetterskip Fryslân of ze een boot wisten die laag bij het water zat. Het antwoord: “Dan moeten jullie Auke bellen!” Toen de nietsvermoedende sloepeigenaar een belletje kreeg en hoorde dat Maarten voor onderzoek naar kanker ging zwemmen, hoefde hij zich geen moment te bedenken: “Ik sponser de boat.” En zo geschiedde. Het contact bleef en krijgt binnenkort een vervolg. Maarten gaat medio juni voor een ultra triatlon opnieuw het Friese water in. Auke is er wederom bij.
Kenners weten dat je in Het Graauwe Paard ‘lekker ete kinne op syn Auks’, de steak van het huis is populair. Toch is Auke’s kippy nog steeds het favoriete en meest geserveerde gerecht. Het goed bewaarde geheim (recept) van de kok wordt niet prijsgegeven, iets wat ze bij Albert Heijn na Auke’s deelname aan het programma van Omroep MAX ook weten. Tijdens de live uitzending vanuit Leeuwarden – waarin onder meer aandacht aan de Maarten van der Weijden foundation wordt besteed – wordt de Sylster gevraagd om Auke’s kippy voor de gasten te bereiden. Toen Auke kort na de uitzending bij de Albert Heijn kwam, werd hij overdonderd met: “Wy worre hier hartstikke gek, elkeneen fraagt na die kruden dystou in Auke’s kippy ferwerkst, mar wy hewwe se niet.” Het is voor de kok en brouwmeester van ‘Syls geluk bier’ een genietmomentje.
Impact corona
Dat zelfs in het horecaleven het glas niet altijd half vol is, werd duidelijk tijdens het coronatijdperk. Die periode heeft grote impact op Auke en Nynke gehad. Het positief ingestelde stel moest zich door een moeilijke periode worstelen, doordat hun inkomen nagenoeg wegviel. Het gebaar van hun schoonzuster in de vorm van de succesvol opgetuigde doneeractie, die mede door de hoge gunfactor rond de € 7000,- opbracht, ontroerde het koppel. “Hertferwaarmjend”, schetst Nynke ontroerd. Het bracht tegelijkertijd ook de onzekere kant van de ogenschijnlijk zelfverzekerde Auke aan het daglicht. Ten tijde van de inzamelingsactie had de ondernemer net het huis van buurvrouw Marijke (waar nu Remco woont) overgenomen en werd het mediterraans terras gerealiseerd. Het tegenstrijdige van geld gedoneerd krijgen omdat het financieel slecht gaat, versus investeren in het bedrijf en een huis kopen, voelde niet goed en maakte het stel allesbehalve blij: “Ik worde d’r onseker deur en docht hyltyd: wat fine de mînsen hierfan, hoe reagere se d’rop. ’t Huus fan de buren had ik twee jaar d’r foor al kocht, maar dat worde krekt doe beskreven. Ik kon ’t mediterraans terras anlêge deurdat ik op dat stoit subsidy krije kon. ‘t Doneerde geld is echt brúkt om die moeilike tiid deur te kommen”, verzekert Auke.
Zelfvoorzienend de toekomst in
Zoon Remco is de beoogde opvolger van Het Graauwe Paard. Het maakt beide ouders zichtbaar trots dat Remco, nu hij al enige tijd fysiek deel uitmaakt van de horeca-onderneming, eenzelfde gevoel bij het horecavak heeft als zijzelf hebben. Auke: “Remco mot kokky worre, dat is syn ding en d’r is hy goed in.” Voor jonge Kooistra geldt overigens geen uitzonderingspositie ten opzichte van het dozijn vooral jeugdige werknemers van het Café. Als fanatiek voetballer verschijnt Remco soms een kwartiertje later op de training, of moet hij direct na de wedstrijd en snelle opfrisbeurt zich weer achter het fornuis melden. Hoe de toekomst eruit ziet is voor Auke en Nynke koffiedik kijken. De grootste uitdaging op dit moment is om zelfvoorzienend te worden, om het bedrijf toekomstbestendig te maken. Met het oog op de stijgende gasprijzen, moet de loods aan de overkant van de weg binnen afzienbare tijd worden voorzien van een slordige 120 zonnecollectoren. “Wy sitte nou rechtstreeks op Slochteren”, weet de 56-jarige Bilkert.
Voor altijd aan Het Graauwe Paard verbonden
In het kader van het 30-jarig jubileum is afgelopen zaterdag (7 januari) een ‘klein’ feestje gevierd. Een moment dat de uitbaters weer kunnen toevoegen aan hun lange lijst met hoogtepunten. Auke en Nynke hebben in de loop der jaren veel herinneringen vergaard, al zijn er niet echt veel tastbare aandenkens. Daar komt verandering in, zo verzekert de jubilaris: “Ik laat ‘n tattoo fan ‘t embleem fan Het Graauwe Paard sette. Ik fyn dat ik dat na dartig jaar wel ferdiend hew.” Vanaf dat moment zal Het Graauwe Paard forever aan Auke verbonden zijn. Dé plek waar zijn levenswerk hem en Nynke zoveel moois heeft gebracht.
